öktem başol
pana film yayınları
2010 / 622 sf.
doğu şenkoy
İşin başlangıç noktasının ne olduğunu bilenler için senaryonun önemi yadsınamaz. Ancak iş öğrenmeye gelip dayanınca kimden, hangi kaynaktan, hangi filmler, hangi okuldan gibi soruların ardı arkası kesilmez. Senaryo denince bütünlüklü, kapsayıcı bir kitap önerebileni de bulamazsınız. Tarihsel, hukuksal, formal veya örnekleme açısından zengin bir kaynak arasanız kendinizi çıkmazda bulursunuz. Çeviri kitaplar terminolojik açıdan sorunlar yaratır. Deneyimli senaristler güç gösterisi yapmak için varını yoğunu ortaya koyar ama yazdıklarını bir tek kendileri anlar. Bu işin çok denklemli bir kimya sorunu olduğu unutularak ortaya konan formüller –hele bir de tek atımlık da olsa tutmuşsa- kanun gibi sunulur.
Öktem Başol’un Senaryo Kitabı’na gelince, kimden sorusuna güçlü bir alternatif, kaynak arayışına doyurucu bir yanıt ve örnekleme zenginliğiyle zirveye oturan bir eser. Senaryoya tarihsel geçmişinden bakarak yaklaşması, biçimsel veya teknik olarak değişen gereksinimlere nasıl uyum sağladığını açığa çıkarması, dramatizasyonun gelişim aşamalarını sergilemesi, senaristin elindeki kozları örnekleriyle ortaya koyması ve senaryo formları arasındaki girift yapıyı göstermesi eserin değerini arttıran özellikler.
Senaryo terminolojisinin oldukça doyurucu ve anlaşılır biçimde kullanılmış olması, konuya duyulan ilgiyi ve sahip olunan birikimi yansıtıyor. Ana dilde yazılmış olması ise piyasadaki rakipleriyle arasındaki olası karşılaştırmaları lehine çevirebilecek önemli bir özelliği.
Kitabın ayrıntı zenginliğinin örtük bir olumsuz açılımı da beraberinde barındırdığı düşüncesindeyim. Kısaca, bilgi bombardımanının ters tepmesi bir olasılık. Eser üç beş okumayla özümsenecek cinsten değil. O, çok tipik bir kaynak kitap. Bu arada, hafif ve taşınabilir bir versiyonunun kullanımını kolaylaştıracağı kanısındayım.
Ne yapmalı? Denemeli, tartışmalı, yazmalı, çizmeli, gerekirse yeniden başlamalı. Salt okumanın yararı sınırlı tutacağı üzerinde kendisi de duran –doğru söze ne denir!- Senaryo Kitabı’nı bu süreçte deneyimli bir yol gösterici olarak başucu kitabı yapmakta yarar var.
